کورههای ذوب طلا یکی دیگر از ابزار طلاسازی کاربردی در کار جواهرسازی و زرگری هستند که انواع مختلفی دارند و هر کدام برای شرایط خاصی طراحی شده اند؛ بسته به مقدار طلایی که قصد دارید ذوب کنید، نوع سوخت یا انرژی مورد استفاده، دقت کنترل دما و محل استفاده (کارگاه کوچک یا صنعتی) نوع کوره انتخاب می شود. در ادامه، انواع کوره ذوب طلا را معرفی میکنیم:
ویژگی: سادهترین نوع کوره.
سوخت: گاز شهری یا کپسول + مشعل.
مناسب برای: کارگاههای کوچک یا هنرجویان.
مزایا: ارزان، حمل آسان.
معایب: کنترل دما دقیق نیست، ذوب محدود.
کوره ذوب طلا بوتهای یکی از سادهترین و رایجترین انواع کورههاست که برای ذوب فلزات گرانبها مثل طلا، نقره، مس و برنج استفاده میشود. این نوع کوره اسمش را از “بوته” گرفته، چون فلز مورد نظر داخل یک بوته نسوز قرار میگیرد و درون کوره حرارت دیده تا ذوب شود. به زبان ساده کوره بوتهای دستگاهی است که با استفاده از حرارت مستقیم یا غیرمستقیم، یه بوته (ظرف نسوز) حاوی فلز را تا دمای ذوب گرم میکند. این نوع کوره ذوب طلا مناسب برای ذوب مقادیر کم تا متوسط بوده و قابل حمل در مدلهای کوچک می باشد.
مقایسه کوره ذوب طلا القایی و کوره بوتهای
ویژگی: استفاده از میدان مغناطیسی برای تولید حرارت.
سوخت: برق.
مناسب برای: کارگاههای حرفهای و تولید در حجم متوسط تا زیاد.
مزایا: کنترل دقیق دما، ذوب سریع، بدون آلودگی.
معایب: قیمت بالا، نیاز به برق صنعتی.
کوره ذوب طلا القایی یکی از پیشرفتهترین و دقیقترین نوع کورههاست که برای ذوب فلزات گرانبها و صنعتی مثل طلا، نقره، مس، آهن، فولاد، پلاتین و… استفاده میشود. کوره القایی دستگاهی است که با استفاده از میدان مغناطیسی (القای الکترومغناطیسی)، فلز داخل بوته رو بدون شعلهی مستقیم و بهصورت غیرتماسی گرم و ذوب میکند.
کوره برقی ذوب طلا
ویژگی: استفاده از المنت برای تولید حرارت.
سوخت: برق تکفاز یا سهفاز.
مناسب برای: ذوب طلا با حجم کم تا متوسط.
مزایا: کارکرد بیصدا، قابل استفاده در فضای بسته.
معایب: زمان پیشگرمایش طولانیتر از القایی.
کوره برقی ذوب طلا یکی از رایجترین و پرکاربردترین نوع کورهها در کارگاههای طلاسازی، زرگری و بازیابی فلزات گرانبها است. این کوره با استفاده از المنتهای برقی حرارت تولید کرده و فلز طلا رو در یک بوته نسوز تا نقطه ذوب گرم میکند. در واقع کوره برقی ذوب طلا دستگاهی است که با عبور جریان برق از المنتهای مقاومتی، حرارت لازم برای ذوب طلا (یا سایر فلزات گرانبها) را فراهم میکند. ایمنتر از کورههای گازی بوده و مناسب برای فضای بسته و کارگاههای کوچک و خانگی می باشد.
کوره ذوب طلا گازی صنعتی
ویژگی: با مشعل گازی یا دوگانهسوز کار میکنه.
سوخت: گاز یا گازوئیل.
مناسب برای: ذوب در مقیاس بالا یا ریختهگری صنعتی.
مزایا: قدرت حرارتی زیاد، ظرفیت بالا.
معایب: نیاز به تهویه، مصرف بالای سوخت.
کوره گازی ذوب طلا یکی از پرکاربردترین انواع کورهها در صنعت ذوب طلا، نقره، مس، برنج و دیگر فلزات هست که برای گرمکردن و ذوب فلز با استفاده از شعلهی مستقیم گاز استفاده می شود. به عبارتی کوره گازی دستگاهی است که با سوزاندن گاز (مثل گاز شهری یا پروپان) شعلهای تولید میکند و از آن برای گرمکردن بوته فلز استفاده کرده تا فلز ذوب شود. هزینهی اولیه این کوره کمتر نسبت به کوره القایی یا برقی کمتر بوده و نیاز به برق (مناسب برای کارگاههایی بدون برق صنعتی) ندارد.
پیشنهاد مطالعه: خرید انواع بوته ذوب طلا و نقره
اگر کار آموزشی یا کوچک انجام میدهید کوره بوتهای یا برقی کوچک نیاز شما را بر طرف می کند. ولی اگر کار حرفهای یا تولیدی دارید کوره القایی یا برقی مقاومتی گزینه مناسب تری برای شما می باشد.
هر فلز گرانبها در صنعت بازیابی فلزات گرانبها ویژگیهای خاص خودش را داشته که اگر آنها را در نظر نگیریم، نه تنها ممکن است بخشی از فلز از بین برود، بلکه ممکن است به ابزار یا محیط هم آسیب برسد. به طور نمونه برای ذوب طلا و نقره کورههای استاندارد و فلاکس مناسب کفایت میکنند اما برای پلاتین، پالادیوم و رودیوم نیاز به دمای خیلی بالا، کورههای خاص، و تجربه و مهارت بیشتر در بازیابی و ذوب دارند.
برای اینکه بهتر با تفاوتها آشنا شویم، در ادامه مختصری در مورد نقطه ذوب، روش ذوب و نکات کلیدی مربوط به بازیابی این فلزات صحبت می کنیم:
پیشنهاد مطالعه: چرخ نورد چیست؟
کوره ذوب طلا از چند بخش اصلی تشکیل شده که هر کدام نقش مهمی در فرایند ایمن، مؤثر و دقیق ذوب فلز دارند. آشنایی با این اجزا کمک میکنه هم بهتر با این دستگاه کار کنیم، هم در صورت خرابی، سریعتر عیبیابی کنیم.
1. بدنه اصلی کوره (Shell): معمولاً از فلز مقاوم یا فولاد ضد زنگ ساخته شده و نقش محافظت از اجزای داخلی در برابر حرارت و ضربه را دارد.
2. عایق حرارتی (Insulation Layer): از مواد نسوز مانند آجر نسوز، سرامیک، یا الیاف سرامیکی ساخته شده و از انتقال حرارت به بیرون جلوگیری کرده، باعث صرفهجویی در مصرف انرژی و بالا رفتن ایمنی می شود.
3. بوته (Crucible): محل قرارگیری طلا برای ذوب است که معمولا از جنس گرافیت، سیلیکون کاربید یا سرامیک خاص
می باشد. بوته باید در برابر دمای بالا و واکنش شیمیایی مقاوم باشد.
4. المنت حرارتی (در کوره برقی): وظیفه تأمین حرارت از طریق جریان برق را داشته و جنس آن معمولاً از کروم-نیکل (NiCr) یا المنت سرامیکی مقاوم در برابر دماست.
5. سیستم کنترل دما (ترموکوپل + ترموستات): دمای داخل کوره رو اندازهگیری و تنظیم میکند. در مدلهای دیجیتالی، امکان تنظیم دقیق دمای ذوب وجود دارد.
6. سیستم تهویه یا خروج دود: برای خروج گازها یا دود حاصل از ذوب (مخصوصاً اگر ناخالصی یا فلاکس زیاد باشد) کاربرد داشته و در بعضی مدلها فیلتر هم دارد.
7. کنترل پنل یا واحد فرمان: دکمهها، نمایشگرها و تنظیمات روی این بخش قرار دارند. کنترل روشن/خاموش، دمای دلخواه، زمانبندی و… از این قسمت انجام می شود.
8. پایه، دسته یا مکانیزم حمل بوته (در کورههای دستی): برای خارج کردن راحت بوته بعد از ذوب استفاده می شود. بعضی مدلها دسته یا مکانیزم چرخشی جهت ریختن راحت فلز مذاب نیز دارند.
مطالب مفید: